Marketinq Strategiyası

Marketinq strategiyası (ing. marketing strategy) — davamlı rəqabət üstünlüyünə nail olmaq kimi əsas məqsədi olan uzunmüddətli, perspektivli planlaşdırma yanaşmasıdır . Strateji planlaşdırma şirkətin məqsədlərinə nail olunmasına töhfə verən bazar yönümlü rəqabət mövqeyinin işlənib hazırlanması, qiymətləndirilməsi və seçilməsindən əvvəl şirkətin strateji başlanğıc nöqtəsinin təhlilini əhatə edir. Strateji marketinq ayrıca bir araşdırma sahəsi kimi 1970-ci illərdə meydana çıxdı və ondan əvvəlki strateji idarəetməyə əsaslanırdı. Marketinq strategiyası marketinqin təşkilat və onun müştəriləri arasında əlaqə kimi rolunu vurğulayır.

Marketinq – bir şirkətin xidmət və ya malın alqı-satqısını təşviq etmək üçün həyata keçirdiyi fəaliyyətlər cəmidir. == Mahiyyəti == Marketinq – ingilis dilində “market” sözündən götürülüb, bazar mənasını verir. Azərbaycan dilinə hərfi tərcüməsi “bazarda fəaliyyət”dir. Fərdi və ya təşkilati məqsədlərə çatmağa istiqamətli mal, xidmət, fikir və ya hadisələrlə əlaqədar alış-verişi təmin məqsədilə məhsula, paylamağa, qiymətə və saxlamağa bağlı fəaliyyətlərin planlaşdırılması, həyata keçirilməsi və nəzarət müddətidir. Marketinq – mübadilə fəaliyyətini həyata keçirmək üçün bazarda aparılan məqsədyönlü fəaliyyətdir. Mübadilə prosesini effektiv həyata keçirmək üçün istehlakçıların təlabatlarının müəyyən edilməsi bu təlabatlara uyğun məhsulların hazırlanması, məhsulların bazara çıxarılması, anbarlaşdırılması, daşınması, qiymətləndirilməsi, satışdan əvvəl və satışdan sonrakı xidmətin təşkili reklam fəaliyyəti tələb olunur və bütün bunlar marketinq tərəfindən həyata keçirilməlidir. Başqa sözlə, bu, buraxılan məhsulun satışı üçün əlverişli şərait yaratmaq, onun keyfiyyətini, çeşidini və istehsal həcmini istehlakçıların tələbatına uyğunlaşdırmaq məqsədilə bazar şəraitinin təhlili və proqnozlaşdırılmasıdır. Marketinqin fəlsəfəsi çox sadədir: “elə məhsul istehsal et ki, onun satışı təmin edilmiş olsun”. Yalnız belə olduqda, müəssisə bazarda özünə möhkəm yer tuta bilər və onun gəliri də yüksək olar. Bəzi mütəxəssislərin fikrincə, marketinq müasir müəssisələrdə, firmalarda əmtəələrin təkrar istehsalı prosesində fəaliyyətin təşkili sistemidir.

İkinci dünya müharibəsindən sonra dünyada nüvə silahlarının sayı əhəmiyyətli dərəcədə azaldı: 1986-cı ildə təxminən 70,300 — dən 2020-ci ilin sonlarında təxminən 13,410 -a endi. Hökumət siyasətçiləri və dünya idarəçiləri bu müvəffəqiyyəti tez-tez mövcud, yaxud son silahlara nəzarət müqavilələri nəticəsində canlandırırlar, lakin azalmanın böyük hissəsi 1990-cı illərdə baş verdi. Bəziləri bugünkü rəqəmləri 1950-ci illərin rəqəmləri ilə müqayisə edirlər, amma bu alma və portağalları müqayisə etmək kimidir; bugünkü qüvvələr böyük ölçüdə daha bacarıqlıdır. Azalma tempi 1990-cı illərlə müqayisədə xeyli yavaşladı. Nüvə silahlı dövlətlər nüvə tərksilahını planlaşdırmaq əvəzinə, sonsuz gələcək üçün böyük arsenalları saxlamağı planlaşdırdıqları, yeni nüvə silahları əlavə etdikləri və bu cür silahların milli strategiyalarındakı rolunu artırdıqları görünür. Döyüş nüvə silahları və dünyanın birləşdirilmiş nüvə arsenalları ehtiyatı çox yüksək səviyyədə qalır: 2020-ci ilin sonlarından təxminən 13,410 arsenal.. Bunlardan təqribən 9320 — i hərbi anbarlarda (qalanları demontajı gözləyir), təxminən 3720 — i isə döyüş əsaslı əməliyyat qüvvələri ilə yerləşdirilib ki, bunlardan da təqribən 1800 ABŞ, Rusiya, İngiltərə və Fransa döyüş üçün hazır vəziyyətdədir və istifadəyə hazırdır. Bütün nüvə silahlarının təxminən yüzdə 91 -i hərbi anbarlarında, təxminən 4000 döyüş silahı olan Rusiya və ABŞ-yə məxsusdur; başqa heç bir nüvə silahlı dövlət, milli təhlükəsizlik üçün bir neçə yüz və ya min nüvə silahına ehtiyac görmür. Qlobal olaraq nüvə silahlarının sayı azalır, lakin son 30 ilə nisbətən azalma tempi yavaşlayır. ABŞ, Rusiya və İngiltərə ümumi döyüş silahı ehtiyatlarını azaldır, Fransa və İsrail nisbətən sabit, Çin, Pakistan, Hindistan və Şimali Koreya isə döyüş arsenallarını ehtiyatlarını artırırlar Bütün nüvə silahlı dövlətlər qalan nüvə qüvvələrini modernləşdirməyə davam edir, yeni növlər əlavə edir, xidmət etdikləri rolu artırır və nüvə silahlarını gələcəkdə alternativ bir güc kimi qoruyub saxlamağa sadiqdirlər.

Strategiya — Şahmat termini. Mübarizənin ümumi planı, onun düzgünlüyü mövqenin konkret qiymətləndirilməsi ilə müəyyənləşdirilir. O, nəinki öz imkanlarını, həm də rəqib tərəfin imkanlarını nəzərə almalıdır.

AIDA (ing. attention, ing. interest, ing. Desire, ing. action sözlərinin ilk hərflərindən yaranıb) – hər hansı bir malı almaq qərarını verəndə alıcı reaksiyasının baş verən ardıcıl etaplarıdır. 1896-cı ildə E. Levis tərəfindən yaradılıb. Attention-diqqət, İnterest-maraq, Desire-arzu və Action-fəaliyyət ingilis sözlərinin baş hərflərindən ibarət abviaturadır. == Attention-diqqət == İlk mərhələdə alıcının diqqətini cəlb etmək lazımdır. Bu zaman etibar üçün zəmin yaradılır. Maksimum səmərəlilik üçün qabaqcadan istehlakçı haqqında məlumat olmalıdır, onun dəyərləri, motivləri, stimulları öyrənilməlidir.

Marketinq araşdırmaları (ing. marketing research) — bazarın diktə etdiyi iqtisadiyyatda istehlakçıların, rəqiblərin və bazarların davranışlarını, istəklərini və üstünlüklərini anlamağa yönəlmiş biznes tədqiqatının bir forması və tətbiqi sosiologiyanın istiqaməti. 1923-cü ildə ACNielsen şirkətinin yaradılması ilə statistik elm kimi marketinq tədqiqatı sahəsinə Artur Nilsen tərəfindən öncülük edilmişdir. == Marketinq tədqiqatı üsulları == Marketinq tədqiqatı metodları şirkətin mövcud olduğu marketinq mühitinin empirik, nəzəri və praktiki öyrənilməsi və təhlili üsulları, prosedurları və əməliyyatlarıdır [1]. === Tədqiqat üsullarının yerləşdiyi yerə görə təsnifatı === sahə tədqiqatı üsulları - təbii şəraitdə marketinq mühitinin tədqiqi (sorğular, sınaqlar); kreslo bazarının tədqiqi üsulları; === Tədqiqatın istifadə tezliyinə görə bazar tədqiqatı metodlarının təsnifatı === müntəzəm tədqiqat (dövri tədqiqat); təkrar tədqiqat - əvvəllər əldə edilmiş məlumatı dəqiqləşdirmək, təsdiqləmək məqsədilə aparılan tədqiqat; tək müşahidələr (məqsədli tədqiqatlar); === Aşağıdakı üsullar bazar əhatəsinə görə fərqlənir === davamlı tədqiqat; nümunə tədqiqatları; Müşahidə obyektindən asılı olaraq tədqiqat metodları fərqləndirilir. xarici marketinq obyektlərinin tədqiqi; özünü müşahidə (məsələn, müştəri xidmətinin keyfiyyətinin tədqiqi). === İnformasiya əldə etmə üsuluna görə aşağıdakı bazar tədqiqatı üsulları fərqləndirilir === sorğu hədəf auditoriyanın fikirlərini öyrənmək yolu ilə məlumat əldə etmək üsuludur; müşahidə müşahidə obyektinə heç bir təsir göstərmədən məlumat əldə etmək üsuludur; eksperiment müəyyən amillərin tədqiqat obyektinə təsirinin bir və ya bir neçə amildə idarə olunan dəyişikliklər metodu ilə öyrənildiyi və onların öyrənilən obyektə təsirinin izləndiyi bazar tədqiqatı üsuludur; simulyasiya modelləşdirmə tədqiqat obyektinin davranışını adekvat surətdə əks etdirən əvvəllər işlənmiş riyazi modeldən istifadə etməklə marketinq tədqiqatı üsuludur; ekspert qiymətləndirmələri üsulu - mütəxəssislərdən məlumat əldə etməyə, onun təhlilinə və ümumiləşdirilməsinə yönəlmiş prosedurlar məcmusudur. Auditoriya cəlb edilməsinin qanunauyğunluğuna görə bazar tədqiqatı üsullarının təsnifatı təsadüfi seçmə — hədəf auditoriyaya aid tədqiqat respondentləri üçün təsadüfi seçilmiş; giriş paneli marketinq sorğularında iştirak edən respondentlərin daimi bazasıdır.

Evangelizm – marketinqin “qulaqdan qulağa” şəklində genişlənən formasıdır. Bu zaman hər hansı bir şirkətin məhsul və yaxud xidmətinə qarşı böyük inama sahib olan evangelist müştəri digər potensial müştəri qismində olan şəxslərə həmin məhsulu almağı və yaxud xidmətdən yararlanmağı məsləhət görür. Belə müştərilər könüllü şəkildə brendin tanınmasında iştirak etmiş olur. Bəzən marketinqdə evangelizm və partnyor marketinqi bir-biri ilə səhv salınır. Lakin unutmaq lazım deyil ki, partnyor proqramlar bu tanınmanı pul qarşılığında və yaxud məhsul qismində etməyə razıdırlar. Evangelist müştərilər isə yeni müştərilərə brend ilə bağlı məsləhətləri sırf həmin şirkətə olan inamlarından edirlər, qarşılığında heç bir təmənna olmadan. Müştərilərin evangelist məqsədləri digər insanlara fayda qazandırmaqdır. Belə müştərilər fərdi şəkildə fəaliyyət göstərdiklərindən potensial müştərilərə daha çox təsir etmək imkanına sahibdirlər. Evangelist müştərilərin məsləhət qarşılığında heç bir gəlir əldə etməmələri və heç bir konkret şirkət ilə bağlı olmamaları onların məsləhətlərini digərləri üçün daha etibarlı edir. Evangelizm yunan sözündən əmələ gəlib və “xoş xəbərlər vermək” kimi tərcümə edilir.

Marketinq əlaqələri — məhsul haqqında məlumatın hədəf auditoriyaya çatdırılması prosesidir. Marketinq kommunikasiyaları hər proses ola bilər: reklam, şəxsi satış, birbaşa marketinq, sponsorluq, kommunikasiya və ictimaiyyətlə əlaqələr. Marketinq kommunikasiyaları marketinq qarışığından ibarətdir, yəni 4P: Qiymət, Tanıtım, Məkan və Məhsul, ticarət biznesi və 7P: Qiymət, Tanıtım, Yer, Məhsul, İnsanlar, Sübut və Proses, xidmət üçün əsaslanan biznes. == Ümumi baxış == Reklam marketinq kommunikasiyalarının kiçik, lakin vacib hissəsidir; Marketinq kommunikasiyaları qarışığı hədəf auditoriyaya aydın və ardıcıl məlumat çatdırmaq üçün istifadə edilə bilən alətlər toplusudur. Buna adətən reklam qarışığı da deyilir. Krozye (1990) iddia edir ki, bütün terminlər 4ps kontekstində eyni məna daşıyır: məhsul, qiymət, yer və təşviq. Qiymət hədəf auditoriyaya mesaj göndərə bilər. Məsələn, 50 dollarlıq çantanı 10 dollarlıq çanta ilə müqayisə edərkən, birincisinə lüks və ya daha davamlı bir əşya kimi baxmaq olar. Marketinq planı əsas imkanları, təhdidləri, zəif və güclü tərəfləri müəyyən edir, hədəflər qoyur və marketinq məqsədlərinə çatmaq üçün fəaliyyət planı hazırlayır. Hər 4P bölməsi öz obyektini qurur; məsələn, qiymət müəyyən bir coğrafi bazarda öz məhsul və ya xidmətinizin qiymətini rəqiblərininkindən aşağı müəyyən etməklə satışları artıra bilər.

Rəqəmsal marketinq (ing. digital marketing) — marketinq fəaliyyətini rəqəmsal texnologiyaların köməyi ilə həyata keçirmə prosesinə deyilir. Rəqəmsal marketinqin əsas məqsədi markanı, məhsul və ya xidməti internet vasitəsilə tanıtmaqdır. Bununla yanaşı müxtəlif üsullarla satışların artırılması da əsas məqsədlərdən biridir. Burada potensial müştəriləri cəlb etmək, istehlakçı kimi saxlamaq məqsədilə rəqəmsal texnologiyalardan istifadə edilir. Hansı ki, sosial şəbəkələri, veb saytları, e-mail xidmətlərini, mobil telefonları, rəqəmsal televizorları, bir sözlə internetə çıxışı olan bütün rəqəmsal texnolagiyaları və alətləri buraya daxil etmək olar. Lakin internetə birbaşa qoşulmayan kanallardan da istifadə oluna bilər. Buna isə əsasən mobil telefonların SMS, MMS xidmətləri, zəng melodiyaları aid edilir. Rəqəmsal marketinq kanalları məhsul dəyərini yarada, sürətləndirə və istehsalçıdan istehlakçıya ötürə bilən, internətə əsaslanan sistemlərdir. Rəqəmsal marketinqin 1990–2000-ci illərdən bəri inkişafı marka və müəssisələrin marketinq üçün texnologiyadan istifadə üsulunu dəyişdirdi.

Strateji marketinq — istehlakçıları rəqiblərinkindən daha yüksək istehlak dəyərinə malik mallarla təmin edən əmtəə və xidmətlərin yaradılması siyasətini sistemli şəkildə həyata keçirməklə orta bazar göstəricilərini aşmağa yönəlmiş uzunmüddətli plan üfüqlü aktiv marketinq prosesi. Strateji marketinq şirkəti öz resurslarına uyğunlaşdırılmış və böyümə və gəlirlilik potensialını təmin edən iqtisadi imkanları hədəfləyir. Strateji marketinqin vəzifəsi şirkətin missiyasını aydınlaşdırmaq, məqsədləri hazırlamaq, inkişaf strategiyasını formalaşdırmaq və şirkətin məhsul portfelinin balanslaşdırılmış strukturunu təmin etməkdir. Strateji marketinq prosesinin orta və uzunmüddətli üfüqləri var; Şirkətin missiyasının aydınlaşdırılması, Unikal satış təklifinin (USP) formalaşdırılması, Məqsədlərin müəyyənləşdirilməsi, İnkişaf strategiyasının hazırlanması, Məhsul portfelinin balanslaşdırılmış strukturunun təmin edilməsi. Ламбен Ж.-Ж. Стратегический маркетинг Европейская перспектива. / Пер. с фр. Б. И. Лифляндчик, В. Л. Дунаевский. — СПб. : Наука, 1996.

Şəbəkə marketinqi (və ya çoxsəviyyəli marketinq; ing. multilevel marketing, MLM) — müstəqil distribyutorlar (satış agentləri) şəbəkəsinin yaradılmasına əsaslanan mal və xidmətlərin satışı konsepsiyası, hər biri məhsul satmaqla yanaşı, eyni hüquqlara malik tərəfdaşları da cəlb etmək hüququna malikdir. Bu zaman şəbəkənin hər bir üzvünün gəliri məhsulların satışına görə komisyon haqlarından və onların cəlb etdiyi satış agentləri tərəfindən həyata keçirilən satışın həcmindən asılı olaraq əlavə mükafatlardan (bonuslardan) ibarətdir. Şəbəkə şirkətləri satış agentlərinə mükafat ödəmək üçün bir qədər fərqli sxemlərdən də istifadə edə bilərlər. Belə ki, Böyük Britaniyada Amway şirkətin məhsulları üçün alınan pərakəndə sifarişlərin həcmindən asılı olaraq mükafat ödəyir . ABŞ-də Amway Global aylıq məhsuldarlığa əsasən bonuslar ödəyir. Şəbəkə marketinqi mağazadankənar pərakəndə ticarətin bir forması, birbaşa (şəxsi) satışın xüsusi bir növü hesab edilə bilər ki, burada bir istehsal şirkətinin satış agentləri (distribyutorları) ilk növbədə şəxsi münasibətlər əsasında müstəqil şəkildə təsis edirlər. əlaqələr, potensial alıcılarla birbaşa əlaqə. Satış adətən alıcının evində aparılır. Müəyyən bir məhsulu alıcıya satdıqdan sonra distribyutor onu satış həcminin müəyyən faizi üçün yeni alıcılar tapmağa dəvət edir; onlara da öz növbəsində eyni şərtlərlə yeni alıcılar tapmaq təklif olunur və s.

Beynəlxalq marketinq — fərdi və ya təşkilati məqsədlərə cavab verən mübadilələr yaratmaq üçün ideyaların, əmtəə və xidmətlərin konsepsiyası, qiymətləri, təşviqi və paylanmasının planlaşdırılması və icrasının beynəlxalq səviyyədə prosesi. Bu strategiya şirkətin öz ölkəsində istifadə olunan texnikaların genişləndirilməsinə aid edilir. == Tərifi == Marketinqin digər elementləri kimi beynəlxalq marketinqin vahid tərifi yoxdur. Bundan əlavə, bəzi müəlliflər beynəlxalq marketinq və qlobal marketinqi fərqli şəkildə müəyyənləşdirirlər: Çox sadə səviyyədə beynəlxalq marketinq şirkətin milli sərhədlər daxilində bir və ya bir neçə marketinq qərarının qəbul edilməsini nəzərdə tutur. Çox mürəkkəb səviyyədə bu, şirkətin xaricdə istehsal müəssisələrinin yaradılmasını və bütün dünyada marketinq strategiyalarının əlaqələndirilməsini əhatə edir. Beynəlxalq marketinq marketinq yönümünün və bacarıqlarının beynəlxalq biznesə tətbiqidir. Beynəlxalq marketinq firmanın əmtəə və xidmətlərinin axınını mənfəət üçün birdən çox ölkədə istehlakçılara və ya istifadəçilərə yönəldən biznes fəaliyyətinin təmin edilməsidir. Beynəlxalq bazar ixracatçı taciri üstələyir və onu bizneslə məşğul olduğu ölkələrdə marketinq mühitinə daha çox cəlb edir. Qlobal marketinq investisiyaların, məhsulların qlobal səviyyədə bir şirkətin təcrübəsinə səmərəli şəkildə istifadə edilməsinə diqqət yetirir və həmçinin hər bir ölkədə həqiqətən unikal və fərqli olanı uyğunlaşdırır. Qlobal marketinq dedikdə, bir çox ölkə bazarlarında əlaqələndirilmiş və inteqrasiya olunmuş marketinq fəaliyyətləri başa düşülür.

Ko-marketinq (ing. co-marketing) və ya müştərək marketinq — ümumi məqsəd və vəzifələri olan vahid kompleks prosesi təmsil edən xidmət və malların yaradılmasının, habelə onların bazarda satışı mexanizmlərinin birgə idarə edilməsidir. Daha dar mənada ko-marketinq bazarda məhsulu birgə satan iki və ya daha çox sahibkarlıq subyekti arasında formal əlaqə kimi qəbul edilir. Şirkətlərin fəaliyyətinin açıq şəkildə özünütəşkilati xarakteri əməkdaşlığın yeni formalarını yaradır və onları təyin etmək üçün istifadə olunan bir sıra yeni terminlərin yaranmasına kömək edir: dual branding (ikili brendinq), cross-marketing (kross-marketinq), coalition loyalty program (koalisiya loyallıq proqramı), co-branding (ko-brendinq). == Əsas məqsədləri == malların satışından və ya xidmətlərin göstərilməsindən əldə edilən mənfəətin artırılması; satış artımının təmin edilməsi; bazar seqmentində şirkətin payının artırılması; müştərilərin və ya istehlakçıların ehtiyaclarını ödəmək; marketinq büdcəsinin optimallaşdırılması; məhsulun istehlakçılara təqdimatının optimallaşdırılması == Əsas obyektləri == Birgə marketinqin əsas obyektləri adətən: pul və ya maddi sərvətlər reklam müştəri bazaları istehsal olunan məhsullar müəyyən bir sahədə təcrübə saytlar (pərakəndə satış sahələri, qablaşdırma materialları, internet saytları və s.) xeyriyyə ideyalar. == Xüsusiyyətləri == Ko-marketinq marketinq sahəsində yeni bir istiqamət kimi 90-cı illərin sonlarında meydana çıxdı. XX əsrdir və məhsul və ya məhsullar qrupunun birgə istehsalı, təşviqi və satışı üçün öz imkanlarını və resurslarını birləşdirən bir neçə şirkətin qarşılıqlı əlaqəsinə əsaslanır. C. Narus və C. Anderson hesab edirlər ki, birgə marketinqin yaranması "… müəyyən bir şirkətin uğurunun indi qismən digər şirkətdən asılı olduğunun qarşılıqlı anlaşması və etirafı…" deməkdir. Ko-marketinq ideyaları ənənəvi marketinq ("şaquli marketinq") dövrünün sonunun başlanğıcını qoydu və bu sahədə lateral marketinq adlanan yeni eranın və müvafiq olaraq lateral düşüncənin inkişafına töhfə verdi. Ko-marketinq növü şaquli müxtəlifliyindən mövcud bazarlardakı vəziyyətdən asılı olmayaraq, əsas diqqəti əmtəə istehsalına yönəltməsi ilə fərqlənir.

İnfluyenser marketinq (ing. influencer marketing) ya da Təsiretmə marketinqi — sosial media marketinqinin bir növü olub, sosial nüfuza malik olan İnternet məşhurlarının təsdiqlərini və ya məhsul yerləşdirmələrini əhatə edir. İnfluyenser (təsiredici) məzmuna nümunə kimi influyenserlərin (təsir edənlərin) potensial alıcı rolunu oynadıqları və ya üçüncü tərəf kimi göründükləri ifadə reklamlarını (referans reklamlar) nümunə göstərmək mümkündür.

Sabiq prezidenti Heydər Əliyevin 1969-cu ildə Azərbaycana rəhbər seçildikdən sonra sosial-iqtisadi həyatın bütün sahələrində olduğu kimi, neft emalı sənayesində də dərin keyfiyyət dəyişiklikləri baş vermişdir. 1969-cu ildən başlayaraq Azərbaycanın xalq təsərrüfatının bütün sahələri kimi neft və qaz sənayesinin də yüksək dinamik inkişaf mərhələsinə qədəm qoyması ilə səciyyələnir Bu dövrdə Azərbaycanın neft və qaz sənayesinin inkişaf tarixində yeni mərhələ başlayır. 70-80-ci illərdə Azərbaycanda neft sənayesinin inkişafına təkan verən 75 növdə 400-dən çox ağır yük qaldıran kran gəmisi, boruçəkən gəmilər, seysmik, sərnişin və s. gəmi növləri gətirildi. Xəzərdə 2500 t gücündə "Azərbaycan" kranı, "Xəzər" tipli özüqalxan, sonralar isə dənizin 200 m dərinliyindəki sahələrdə işləməyə imkan verən "Şelf" tipli yarımdalma üzən qazma qurğularının alınması nəticəsində dənizin daha dərin sahələrində zəngin neft və qaz yataqlarının kəşf olunmasına imkan yarandı. Nəticədə 60-cı illərin sonu ilə müqayisədə yeni 8 neft və qaz yataqları kəşf edildi, neft ehtiyatları iki, qaz ehtiyatları isə üç dəfə artırıldı. 1975-ci ildə neft və qazın ümumi hasilatı 27,1 mln. t-a (şərti yanacaq) çatdırıldı. 80-ci illərdə üzən qazma qurğularının sayı 11-ə çatdı və onlardan istifadə nəticəsində, indi Azərbaycan neftinin əsas hissəsini təşkil edən dənizin 80–350 m dərinlkdə yatan zəngin neft ehtiyatlarına malik olan yataqlar kəşf olundu (Günəşli, Çıraq, Azəri və b.). Eyni zamanda neftayırma zavodlarının yenidən qurulmasına başlandı.

Sosial media marketinqi (ing. Social Media Marketing, SMM) — Bu, tam hüquqlu bir marketinqdir və yalnız müxtəlif sosial platformalar vasitəsilə təbliğat deyil. Sosial media hesablarının saxlanması marketinq və ünsiyyət strategiyasının bir hissəsidir. Bu, bir şirkətin və ya markanın tanıdılması və digər iş problemlərinin həlli üçün sosial mediadan istifadə etmək üçün bir sıra fəaliyyətlərdir. Qısaltmada marketinq dəqiq bir söz deyil, çünki marketinq qarışığının bir hissəsi olan tanıtım deməkdir. Yəni, daha doğru bir ad, sosial şəbəkələrdə ingilis dilindən tanıtımdır. Sosial media tanıtımı (SMP). Sadə bir şəkildə, bu gələcək istehlakçı ilə sosial şəbəkələr vasitəsilə ünsiyyətdir. Əsas vurğu, təşkilatçının iştirakı olmadan insanların sosial şəbəkələr vasitəsilə təkbaşına paylayacaqları bir mesaj (mətn və ya vizual) yaratmaqdır. Sosial şəbəkələr vasitəsilə ötürülən mesajların bir məhsul və ya xidmətin potensial istehlakçıları arasında daha çox güvən yaratdığına inanılır.

Sabiq prezidenti Heydər Əliyevin 1969-cu ildə Azərbaycana rəhbər seçildikdən sonra sosial-iqtisadi həyatın bütün sahələrində olduğu kimi, neft emalı sənayesində də dərin keyfiyyət dəyişiklikləri baş vermişdir. 1969-cu ildən başlayaraq Azərbaycanın xalq təsərrüfatının bütün sahələri kimi neft və qaz sənayesinin də yüksək dinamik inkişaf mərhələsinə qədəm qoyması ilə səciyyələnir Bu dövrdə Azərbaycanın neft və qaz sənayesinin inkişaf tarixində yeni mərhələ başlayır. 70-80-ci illərdə Azərbaycanda neft sənayesinin inkişafına təkan verən 75 növdə 400-dən çox ağır yük qaldıran kran gəmisi, boruçəkən gəmilər, seysmik, sərnişin və s. gəmi növləri gətirildi. Xəzərdə 2500 t gücündə "Azərbaycan" kranı, "Xəzər" tipli özüqalxan, sonralar isə dənizin 200 m dərinliyindəki sahələrdə işləməyə imkan verən "Şelf" tipli yarımdalma üzən qazma qurğularının alınması nəticəsində dənizin daha dərin sahələrində zəngin neft və qaz yataqlarının kəşf olunmasına imkan yarandı. Nəticədə 60-cı illərin sonu ilə müqayisədə yeni 8 neft və qaz yataqları kəşf edildi, neft ehtiyatları iki, qaz ehtiyatları isə üç dəfə artırıldı. 1975-ci ildə neft və qazın ümumi hasilatı 27,1 mln. t-a (şərti yanacaq) çatdırıldı. 80-ci illərdə üzən qazma qurğularının sayı 11-ə çatdı və onlardan istifadə nəticəsində, indi Azərbaycan neftinin əsas hissəsini təşkil edən dənizin 80–350 m dərinlkdə yatan zəngin neft ehtiyatlarına malik olan yataqlar kəşf olundu (Günəşli, Çıraq, Azəri və b.). Eyni zamanda neftayırma zavodlarının yenidən qurulmasına başlandı.